Kolajen Tipi Nedir? Hangi Özellikleri ile Birbirlerindenden Ayrılırlar?

Kolajen ile ilgili detaylı bilgileri diğer yazımızdan öğrenebilirsiniz. Bu yazımızda kolajen tipi kavramını değerlendireceğiz. Sentezlenme şekillerine göre kolajenler şu şekildedir;

Tip 1:İnsan vücudu üzerinde en çok bulunan kolajen tipi, tip 1 kolajendir. İnsan vücudunda en çok bulunan protein cinsinin kolajen olduğunu biliyoruz. Tip 1 kolajen tipi, insan vücudunda bulunan tüm kolajenin %30 ‘unu oluşturmaktadır. Osteoblast, odontoblastlar tarafından sentezlenen bu kolajen tipi, genellikle vücudumuzda kemiklerde ve tendonlarda bulunmaktadır diyebiliriz.

Tip 2:Kıkırdak dokuda bulunduğu bilinen bu kolajen tipi ise kondroblastlar tarafından sentezlenmektedir. Kıkırdağın dokusunun oluşmasını ve kemiklere nispeten daha kırılgan ve esnek bir şekilde oluşumlarını sağlamaktadır.

Tip 3: Kan damarlarında ve bağırsak duvarında bulundukları bilinen Tip 3 kolajen, dönüşüm gösteren bir kolajen tipidir.Oluşma esnasında birçok kolajen tipi özelliği gösteren Tip 3 kolajen, gelişme safhasındayken, Tip 1 kolajen tipi haline dönüşmektedir.

Tip 4: Epitel ve endotel hücreleri tarafından sentezlendiği bilinen Tip 4 kolajen türü ise bazal laminada bulunmaktadır. Bazal lamina, çeşitli kas grupları ve yağ dolularının en dış katmanı olarak bilinen ince zarımsı dokuya verilen isimdir.

Tip 5: Embriyo zarı ve kan damarlarında oluştuğu ve gelişimimize katkı sağladığı bilinmekte olan bu kolajen tipi, halihazırda yapılan araştırmalarla da henüz tam olarak nasıl meydana geldiği söylenememektedir.

Tüm Bilinen Kolajen Tipleri ve Bulundukları Yerler

Bu zamana kadar yapılmış tüm araştırmaların ışığında vücudumuzda tam olarak 16 tip kolajen olduğu söylenebilmektedir. Kaslar, kemik ve kas yapılarındaki kan damarları ve deri bölümünde bulunmakta olan Tip 1 kolajen tipi, ölü cilt hücrelerinin yerlerine yenilerinin oluşmasını sağlarlar. Kolajenlerin cilde verdiği sağlamlık ve bu şekilde sağlanmaktadır.

Vücudumuz kolajen eksikliği yaşamaya başladıkça çeşitli rahatsızlıklar meydana gelmektedir. Bunlar kas ve eklem ağrıları, saç dökülmesi, tırnaklarda küçülmeler, fazla deri dökülmesi gibi rahatsızlıklar olduklarını söyleyebiliriz. Kolajen takviyesi aldıkça, kolajen tipi olarak belirttiğimiz ve vücudumuzun farklı bölgelerinde etkisini gösteren bu proteinler, rahatsızlıklara karşı etki gösterebilmektedir.

Kolajenler, metabolizmayı güçlendirir ve bunun yanı sıra da vücudun enerji üretimini sağlamaktadır. Kas fibrillerinin oluşumunu destekleyerek kütlesinin artmasını sağlar.Tip 1 kolajen yapısı itibari ile, fibril özelliğe sahip olduğu için gerilir niteliktedir. Deri bölgesindeki gelişime katkı sağladığı için, ince çizgilerin ve kırışıklıkların en aza indirilmesi için tip 1 kolajen takviyesinden yararlanılabilir. Kemiklerin gelişimiyle birlikte, matrisini de desteklerken kemik yoğunluğunu koruma görevini de üstlenir.

Çeşitli Faydaları

Kemik yapısının yaklaşık olarak %36’ sı, Tip 3 ve Tip 1 kolajen tipi ile oluşmaktadır. Bunlar hasarlı ve kırılgan tırnak yapısı üzerinde gelişim ve destek sağlamaktadır. Saç yapısının da güçlenmesinde rol oynamaktadır. Kan hücrelerinin oluşumu ve dolaşımını artırmakta da etkindir. Tip 1 kolajenler, beden uyku halinde iken glisin üretimini teşvik ederek yağ yakımına da katkı sağlar.Bu manada diyet veya spor yapanlar için yüksek fayda sağlayabilir. Ayrıca, Tip 1 kolajeni cildin nem oranını da önemli bir düzeyde artırır. Kırışıklık oluşumunu da azaltarak cilde dinamik ve gergin bir duruş kazandırır.

Kolajen Tipi Çeşitlerine Göre Besinler

Kolajen tipi içeren besinler, kırmızı et, hindi, soya, erik, koyu renkli yeşil sebzeler, turna ve somon balığı, C vitamini ve A vitamini içerikli tüm besinlerle, kaju, ceviz, badem, avokado yağı vb. türden gıdalarda bulunmaktadır. Kolajenoluşumunu destekler nitelik taşıyan besinler; yumurta akları, soya, lahana, peynir yaban mersini, kiraz ve ahududu kara böğürtlen, C vitamini, çilek, brokoli, biber, kırmızı et ve bazı içme sularının içinde kısacası bütün hayvansal içerikli gıdalar da ve bitkisel yapıdaki gıdaların içeriğinde bulunmaktadır.

Tavsiyeler

Kolajenler, yapıları itibari ile sert ve çözünemez liflerden oluşurlar. Piyasada kolajen satışının sunumu bireylerin ihtiyaç oranlarına ve kullanımına özel olarak sunulmaktadır. Bu sebeple, kolajenler serum, hap, maske, likit kolajengibi gruplar halinde üretilip tüketicinin ilgisine sunulmuştur. Sıvı kolajenlerin içeriği genel olarak sığır ve balık kolajenidir. Kullanım öncesi her üründe olduğu gibi bazı kurallara dikkat etmek hususunda dikkat etmek gerekmektedir. 18 yaş altı bireylerinsıvı kolajenkullanımları uygun değildir. Doktor tavsiyesi gibi özel bir durum yoksa vücudun en kolay sağladığı kolajen tipi olması sebebiyle gereği yoktur.

Hamile ve emzirme döneminde olan bayanların da kullanımı uygun değildir. Alerjen riskine karşı da yine, doktorunuza başvurarak almanız ve bu hususta dikkat etmeniz gerekmektedir. Onun dışında likit kolajen tipi kolajenlerin kullanımının hiçbir yan etkisi olmadığı bilinmektedir. Kolajen takviyeleri ilaç sınıfına giren bir ürün çeşidi değildir. Sadece gıda takviyesi olarak adlandırılabilir.